Những luận cương liên bang (Phần 17)

V. NGÀNH HÀNH PHÁP

1. Bản tính tổng quát (1/3)

HAMILTON

Bây giờ chúng ta hãy xem xét phần dự thảo Hiến pháp nói về ngành hành pháp. Có lẽ trong bản Hiến pháp không có phần nào được dự thảo công phu như phần này, và có lẽ cũng không có phần nào lại bị chỉ trích một cách hồ đồ như phần này.

Đối với phần này, những người chỉ trích dự thảo Hiến pháp hình như đã lao lực rất nhiều để tỏ rõ tài xuyên tạc của họ. Lợi dụng lòng thù ghét của dân chúng đối với chế độ quân chủ, họ đã khêu gợi tất cả những tình cảm đố kỵ và lo ngại của dân chúng để công kích Tổng thống mà dự thảo Hiến pháp trù liệu sẽ có, cho rằng Tổng thống sẽ trở thành một vị vua chúa thực sự. Để xuyên tạc sự thực, họ đã không ngần ngại bịa đặt những chuyện hoang đường. Tổng thống là một nhân viên ngành hành pháp có nhiều quyền lực, trong số đó có nhiều quyền lực lớn hơn và cũng có nhiều quyền lực nhỏ hơn quyền lực của vị Thống đốc của tiểu bang Nữu Ước. Thế mà họ phóng đại sự thực, dám cho là những quyền lực của Tổng thống chẳng khác gì uy quyền của một bậc hoàng đế vậy. Họ nói rằng Tổng thống sẽ được trọng vọng và xa hoa hơn cả Anh hoàng, ngồi trên ngai vàng giữa một bầy tôi cận thần và cung nữ để tiếp kiến đại sứ của ngoại quốc, oai vệ không kém gì một vị hoàng đế vậy.

Những sự xuyên tạc vô lý và kỳ lạ như vậy bắt buộc chúng ta phải nhận định một cách xác thực về bản chất và hình thức của ngành hành pháp, không những là để tìm hiểu sự thực mà còn để vạch rõ những quan điểm gian trá đã xuyên tạc sự thực một cách thâm độc như vậy.

Trong một trường hợp, và đây chỉ là một thí dụ mà tôi xin kể ra để tượng trưng cho quan điểm của những người chỉ trích, họ đã cả gan gán cho Tổng thống một quyền lực mà trong Hiến pháp đã quy định một cách rõ ràng là thuộc về chính quyền hành pháp của các tiểu bang. Đó là quyền lực bổ nhiệm những thượng nghị sĩ khi thiếu hụt trong Thượng Nghị viện.

Sự bịa đặt liều lĩnh này để thử thách sự hiểu biết của đồng bào là công trình của một văn sĩ có một địa vị quan trọng trong đảng của ông¹. Dựa trên sự bịa đặt đó, ông đã đưa ra nhiều nhận xét khác sai lầm không kém.

Chúng ta hãy đối chiếu quan điểm của ông ta cùng sự thực và xem ông sẽ tự bào chữa như thế nào.

Đoạn 2, khoản 2, điều 2 của dự thảo Hiến pháp cho phép Tổng thống Hiệp Chủng Quốc:

“Đề cử và chiếu theo ý kiến và với sự thoả thuận của Thượng Nghị viện, bổ nhiệm các đại sứ, các công sứ và các lãnh sự, các vị thẩm phán Toà án Tối cao, và tất cả các công chức mà sự bổ nhiệm không được Hiến pháp quy định rõ ràng thể thức, và sự bổ nhiệm này sẽ được chính thức hoá bằng các đạo luật”.

Ngay sau đoạn đó, dự thảo Hiến pháp đã ghi đoạn sau đây:

“Tổng thống sẽ có quyền lực bổ nhiệm nhân viên vào những chức vụ thiếu người trong thời gian mà Thượng Nghị viện không nhóm họp, bằng cách cấp những uỷ nhiệm trạng sẽ hết hạn vào cuối kỳ họp tới”.

Chính do đoạn sau này mà người ta đã nghĩ lầm rằng Tổng thống có quyền lực bổ nhiệm Thượng Nghị sĩ khi khuyết nhân viên. Chúng ta chỉ chú ý một chút tới các đoạn trên là cũng có thể hiểu rõ được ý nghĩa của các đoạn đó.

Đoạn đầu rõ ràng có nghĩa rằng Hiến pháp trù liệu một thể thức để bổ nhiệm những công chức “mà sự bổ nhiệm không có ghi rõ trong Hiến pháp bằng một thể thức nhất định, và sự bổ nhiệm đó sẽ được chính thức hoá bằng những đạo luật”. Cố nhiên là sự bổ nhiệm đó không thể áp dụng được cho trường hợp những Thượng nghị sĩ mà sự bổ nhiệm đã được ghi rõ trong Hiến pháp phải theo một thể thức nhất định (xem Điều 1, khoản 1, đoạn 1), sẽ được chính thức hoá do Hiến pháp, và không cần phải chính thức hoá bằng những đạo luật nữa. Điểm này thật là rõ ràng không thể chối cãi được.

Đoạn thứ hai cũng thật là rõ ràng, không thể bị hiểu lầm là liên quan tới sự bổ nhiệm Thượng nghị sĩ vì những lý do sau đây: Lý do thứ nhất chỉ có nghĩa là đoạn thứ hai trù liệu một thể thức bổ nhiệm khi không thể áp dụng thể thức chung. Quyền lực bổ nhiệm thường được giao phó chung cho Tổng thống và Thượng Nghị viện và như vậy quyền lực đó chỉ có thể sử dụng được trong trường hợp mà Thượng Nghị viện đang họp. Nhưng chúng ta không thể bắt buộc Thượng Nghị viện lúc nào cũng họp, vì vậy, trong khi Thượng Nghị viện nghỉ họp, có những chức vụ cần phải bổ nhiệm mà không thể trì hoãn được và Tổng thống sẽ có quyền bổ nhiệm mà không cần phải chiếu theo ý kiến của Thượng Nghị viện nhưng “uỷ nhiệm trạng đó sẽ hết hạn vào cuối kỳ họp tới”. Lý do thứ hai: Nếu đoạn sau bổ trợ cho đoạn trước thì phải hiểu là những chức vụ bị trống nhân viên không có nghĩa là chức vụ của những thượng nghị sĩ được. Lý do thứ ba: Quyền bổ nhiệm của Tổng thống chỉ có hiệu lực trong khi Thượng Nghị viện nghỉ họp, và hiệu lực của uỷ nhiệm trạng chỉ kéo dài cho tới khi hết hạn khoá tới, như vậy thì nhất định là sự bổ nhiệm đó không phải là sự bổ nhiệm các Thượng nghị sĩ mà do Quốc hội của các tiểu bang, vậy chẳng lẽ câu này lại áp dụng cho Thượng Nghị viện của các tiểu bang hay sao? Câu này chỉ nói tới Thượng Nghị viện của Quốc hội Liên bang, vậy sự bổ nhiệm chỉ liên quan tới những chức vụ mà quyền bổ nhiệm đã được giao phó cho tổng thống cùng với Thượng Nghị viện. Lý do sau cùng để không hiểu lầm được về cái đoạn trên có thể tìm thấy trong đoạn 1 và đoạn 2 của khoản 3 trong điều 1. Đoạn 1 nói rằng “Thượng Nghị viện Hiệp Chủng Quốc sẽ gồm có hai Thượng nghị sĩ của mỗi tiểu bang, được chọn lựa do Quốc hội của tiểu bang và nhiệm kỳ sẽ là 6 năm”. Đoạn 2 nói rằng nếu trong việc này mà khuyết một ghế Thượng nghị sĩ vì sự từ chức hay vì một lý do khác, sự khuyết ghế đó xảy ra trong khi Quốc hội tiểu bang nghỉ họp thì Thống đống của tiểu bang sẽ bổ nhiệm một Thượng nghị sĩ lâm thời, có hiệu lực cho tới khi Quốc hội tiểu bang họp và bổ nhiệm một Thượng nghị sĩ chính thức khác”.

Đoạn này ghi rõ ràng cho phép Thống đốc tiểu bang được quyền bổ nhiệm một Thượng nghị sĩ lâm thời. Như vậy, tức là quyền bổ nhiệm đó không hề được giao phó cho Tổng thống Liên bang. Quan điểm của những người xuyên tạc sự thực rõ ràng chỉ có ý lừa dối dân chúng.

Tôi đã cố ý lấy thí dụ này để vạch rõ những mánh khoé mà người ta đã dùng để xuyên tạc dự thảo Hiến pháp khiến cho dân chúng không nhận thấy được những tinh hoa trong Hiến pháp. Tôi không ngần ngại chút nào nếu cần để cho những người thẳng thắn và chân thật, dù họ phản đối dự thảo Hiến pháp, xét đoán xem nên dùng những danh từ nào để áp dụng cho những thủ đoạn vô lương như trên để xuyên tạc sự thật và lừa dối dân chúng nước Mỹ.

Nguồn: Trích từ Ralph H.Gabriel (1954). Hamilton, Madison and Jay: On the Constitution. Đại học Yale, Hoa Kỳ. Được dịch và ấn hành bởi Việt Nam Khảo dịch xã (có trụ sở ở 61 Lê Văn Duyệt, Sài gòn) vào các năm 1959 và 1966 ở miền Nam Việt Nam, dưới tên gọi là “Luận về Hiến pháp Hoa Kỳ”.